มารู้จักการจัดการเรียรรู้ตามแนวทาง BBL ( Brain-based Learning) กันเถอะ

การจัดการเรียนรู้ตามแนวทาง BBL( Brain-based  Learning ) คืออะไร       
          
สถาบันส่งเสริมอัฉริยภาพและนวัตกรรมการเรียนรู้ (2550 ฉ, 2551)  กล่าวถึงการจัดการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับพัฒนาการทางสมอง (BBL : Brain - based  Learning)  คือการจัดการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับพัฒนาการทางสมองแต่ละช่วงวัย  เป็นการนำองค์ความรู้เรื่องสมองมาใช้เป็นฐานในการออกแบบกระบวนการจัดการเรียนรู้ โดยมีที่มาจากศาสตร์การเรียนรู้  2  สาขา  คือ

            1) ความรู้ทางประสาทวิทยา ( Neurosciences) ซึ่งอธิบายที่มาของความคิดและจิตใจของมนุษย์  โดยเฉพาะในด้านที่เชื่อมโยงสัมพันธ์กับทักษะการเรียนรู้ อันได้แก่  ความสามารถในการเรียนรู้  ความจำ ความเข้าใจ  และความชำนาญ โดยผ่านทฤษฎีว่าด้วยการทำงานของสมองเป็นสำคัญ
   
            2) แนวคิด/ทฤษฎี  การเรียนรู้ (Learning Theories)  ต่าง ๆ ที่อธิบายเกี่ยวกับการเรียนรู้ของสมองมนุษย์ และกระบวนการเรียนรู้เกิดขึ้นและมีพัฒนาการอย่างไร

           การบูรณาการองค์ความรู้ทั้ง 2 สาขาเข้าด้วยกันทำให้กระบวนการจัดการเรียนรู้ตั้งอยู่บนฐานของการพิจารณาว่าปัจจัยใดบ้างจะทำให้สมองมีการเปลี่ยนแปลง  สมองมีปฏิกิริยาตอบรับต่อการเรียนการสอนแบบใดและอย่างไร  ซึ่งทั้งหมดนี้นำไปสู่การจัดกิจกรรมระหว่างผู้สอนกับผู้เรียน  การจัดสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ และที่สำคัญ  คือการออกแบบและใช้เครื่องมือเพื่อการเรียนรู้ต่าง ๆ  โดยเน้นว่าต้องเน้นให้ผู้เรียนสนใจ  เกิดการเรียนรู้  ความเข้าใจ การจดจำตามมา  และนำไปสู่ความสามารถในการใช้เหตุผล  เข้าใจ ความเชื่อมโยงสัมพันธ์ในทุกมิติของชีวิต

หลักการจัดการเรียนรู้ที่สอดคล้องกับพัฒนาการทางสมอง

           Caine  and  Caine  อ้างถึงใน  สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา ( 2553) กล่าวถึง หลักการจัดการเรียนการสอนโดยใช้สมองเป็นฐานว่ามี  12  ประการ  ได้แก่
          
             1) สมองเป็นกระบวนการคู่ขนาน ในการจัดการเรียนการสอนครูจึงต้องใช้เทคนิคและวิธีการเรียนการสอนหลากหลายรูปแบบ  เพื่อกระตุ้นให้ผู้เรียนเกิดความสนใจที่จะเรียนรู้มากขึ้น
             2) ศักยภาพในการเรียนรู้เกิดจากการปฏิสัมพันธืร่วมกันระหว่าง  การทำงานของระบบต่าง ๆของร่างกาย  อารมณ์  การจัดการกับความเครียด  ภาวะโภชนาการ  การออกกำลังกานและการเล่นเพื่อผ่อนคลาย  ปัจจัยดังกล่าวจึงนับว่ามีความสำคัญต่อการเรียนรู้ทั้งสิ้น
            3) สมองเลือกที่รับรู้และเรียนรู้ในสิ่งที่มีความหมายต่อตนเอง  มนุษย์มีความต้องการเรียนรู้ตั้งแต่กำเนิด  การจัดการเรียนการสอนจึงควรใช้วิธรที่ท้าทายและมีความหมาย  ได้แก่  การส่งเสริมให้ผู้เรียนรู้จักค้นหาคำตอบจากคำถามด้วยตนเอง
            4) กระบ;นการค้นหาความหมายของสมองเกิดขึ้นโดยกระบวนการที่มีรูปแบบ การเรียนรู้ของแต่ละบุคคลจึงเกิดขึ้นอย่างมีรูปแบบด้วยเช่นกัน  การจัดการเรียนการสอนจึงต้องจัดอย่างมีรูปแบบและเหมาะสมกับผู้เรียนเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ที่ดียิ่งขึ้น
            5) อาราณ์และเจตคติมีความสำคัญต่อการเรียนรู้ของแต่ละบุคคล  ครูจึงต้องเข้าใจและให้ความสำคัญกับความแตกต่างของผู้เรียนแต่ละคน โดยควรจัดสภาพแวดล้อมในการเรียนการสอนให้เอื้อต่อผู้เรียนทั้งด้านอาราณ์และเจตคติ
           6) กระบวนการทำงานขอองสมองเพื่อการเรียนรู้เกิดขึ้นได้กับสมองบางส่วนและการประสานสัมพันธ์กับสมองทุกส่วนพร้อม ๆกัน  การจัดการเรียนรู้จึงต้องจัดกิจกรรมทั้งที่เน้นการใช้สมองเฉพาะส่วนและการเชื่อมโยงของสมองทุกส่วน
           7) การเรียนรู้เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นร่วมกันระหว่างความสนใจกับการรับรู้สิ่งที่อยู่รอบ ๆ  การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนจึงควรดึงดูดความสนใจของผู้เรียน  และเชื่อมโยงความรู้เดิมกับความรู้ใหม่เพื่อให้การเรียนรู้เกิดขึ้นได้ดีขึ้น
           8) การเรียนรู้เกิดขึ้นได้ทั้งในภาวะที่ตั้งใจและไม่ได้ตั้งใจ  เนื่องจากการเชื่อมโยงของเซลล์สมอง
เกิดขึ้นได้ตลอดเวลา การจัดการเรียนการสอนจึงควรสอดแทรกสิ่งที่ต้องการให้ผู้เรียนรู้ได้โดยไม่รู้ตัว  กล่าวได้ว่าประสบการณ์เป็นสิ่งสำคัญในการเรียนรู้ของผู้เรียน ไม่ว่าจะเกิดขึ้นในภาวะที่ตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ตาม
           9) สมองจัดเก็บข้อมูลในความทรงจำอย่างน้อย 2 ระบบในแต่ส่วนของสมอง  การเรียนรู้จึงเกิดขึ้นได้ดีหากมีการเชื่อมโยงระหว่างสิ่งที่รับรู้เดิมกับประสบการณืที่ได้รับใหม่ และมีความหลากหลาย
         10) การเรียนรู้เกิดจากการมีปฏิสัมพันธ์กับสังคมและสิ่งแวดล้อม การจัดการเรียนรู้ จึงควรจัดให้สอดคล้องกับสถาพแวดล้อมจริงของผู้เรียน โดยให้ผู้เรียนได้เรียนจากประสบการณ์จริงซึ่งจะทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ได้ดียิ่งขึ้น
         11) การเรียนรู้ที่ซับซ้อนเกิดขึ้นได้ดีด้วยการเผชิญกับควาท้าทาย และถุกยับยั้งด้วยการคุกคามและการทำให้เกิดความหวาดกลัว เช่น  การลงโทษ  การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนจึงควรให้ผู้เรียนเรียนรู้อย่างสนุกสนานและมีความสุข
         12) สมองของแต่ละบุคคลมีลักษณะเฉพาะแตกต่างกัน  เนื่องจากบุคคลมีความแตกต่างกันทั้งด้านพันธุกรรม  สภาพแวดล้อม  ประสบการณ์และสิ่งกระตุ้นที่ได้รับ  การจัดการเรียนรู้จึงต้องใช้วิธีการที่หลากหลายและเหมาะกับผู้เรียนแต่ละคน
        
                                                             บรรณานุกรม
      
ส่งเสริมอัจฉริยภาพและนวัตกรรมการเรียนรู้, สถาบัน. (2550ฉ). สมองเรียนรู้อย่างไร. เอกสารประกอบ
การอบรมครู BBL ระดับประถมศึกษา. กรุงเทพฯ : สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา.

วิชาการและมาตรฐานการศึกษา, สำนัก. (2553). การศึกษาผลการติดตามการดำเนินงานการจัดการเรียนรู้ภาษาไทยที่สอดคล้องกับพัฒนาการทางสมอง(BBL :Brain-based  Learning) ระดับประถมศึกษาในโรงเรียนศูนย์ปฐมวัยต้นแบบเข้มแข็ง.